Ойлон кыргыз, ойгон кыргыз!..

Улут биримдигин уруулардын курултайы чыңайбы?
Акыркы убактарда Курултай маселеси - номур биринчи көйгөйгө айланды. Бийлиги деле, оппозициясы деле, мундузу, сарыбагышы, саруусу ж.б. уруулар деле "Курултай" көйгөйү менен "ооруп" башташты. Ар кимисинин көйгөйү, көздөгөнү ар бөлөк. Баарысы эле өздөрүнүкүн туура деп санашат.

Быйылкы жаз - тарых барактарында "Курултайлардын жазы" деген ат менен калат өңдөнүп калды. Бийлик "Ынтымак Курултайын" өткөзүп, элдин башын айлантып, учурдагы социалдык, экономикалык, саясий оор кырдаалды жаап-жашырып, жасап жаткан иштеринин "өзгөчөлүгүн" даңазалагысы келип, түшүп кеткен кадыр-баркын көтөрүү айла-амалын издеп, бүгүнкү абалды көкөлөтүп мактаган "дүжүрлөргө" муктаж болуп жатса, оппозиция болсо, бийликтин беткабын сыйрып, анык жүзүн көргөзүү аркылуу, жүргүзүп жаткан "былык" иштеринин ичегисин чубап, улутубуздун уңгусуна доо кетчү ар түрдүү көрүнүштөргө жол бербей, бөгөт коюу максатын көздөп, чыныгы "Элдик Курултай" өткөрүү демилгесин көтөрүп чыгышты. Эми бул эки курултайдын тегерегинде ар кандай макалалар, көз караштар көп эле айтылды. Кайталап жадатпайын. Менин айтайын дегеним такыр башка. Ток этерин айтканда, улуттун эмес, уруунун ураанын чакырган курултай тууралуу болмокчу.
Бийлик менен оппозициянын курултай өткөрүүгө жандалбастаган максаттары жалпыга белгилүү. Ал эми мундуз, сарыбагыш, саруу сыяктуу уруулардын курултай өткөзүп жатышы эмнени каңкуулайт? Мындай уруулук ураандын артында кандай саясат жатат? Кыргыз улутун уруу-урууга бөлүп-жаруубу, же улут биримдигин көздөөбү? Эгер улут биримдигин көздөө болсо, анда эмнеге уруу-уруу болуп, курултай өткөзүп, бөлүнүп жатабыз? Урууга бөлүнүп курултай өткөрүү менен улут биримдиги чыңалабы? Айта берсең ушул сыяктуу жакшылыктын жышаанын бербеген суроолор көөдөнгө батпайт. Ал түгүл сай-сөөктү сыздатат.
Ырасында, бийлик "Ынтымак Курултайы" деп кайдагы жорукту ойлоп тапканын билбейм. Араң эле турушканбы, "эл дүрбөсө эшек кошо дүрбөйт" дегендер, уруунун ураанын чакырып, "айгай" сала башташты. Эгемендүүлүккө ээ болгонубузуга карабай, улут болуп уюй албай убара тартып турганда, уруунун ураанын чакырып, улутубуздун уңгусуна доо кетирчү жосунду баштап жатабыз. Уруунун ураанын чакырган мындай көрүнүштү, 20-февралда Бишкектеги "Достук" мейманканасында өткөн "сарыбагыш уруусунун 1-курултайын" чагылдырган "Аалам" гезити "уруулар биримдиги аркылуу кыргыз улутунун биримдигин" чыңдаган барандуу көрүнүш катары баалап жиберди. Жакаңды кармайсың. Бир эле сарыбагыш уруусунун курултайы өттүп жатканын эске албай, кайдагы "уруулар биримдигин" айтып жатат, түшүнбөйсүң. Бүтүндөй уруулардын башын бириктирген курултайы болуп жатса бир жөн эле. Таң каласың. Уяласың. Эми саруу уруусу курултай өткөзүүгө чакырык таштоодо. Буга чейин мундуз, кытай, кушчу, жетиген, басыз уруулары курултай өткөргөн. Минтип уруу ураанын чакырып, улут биримдигин кантип чыңайбыз? Балким менде улуттук сезим күчтүү болгон менен уруулук сезим жок болуп жатабы, билбейм. Антейин десем, тарых барактарынан уруу-урууга бөлүнүп келген кыргыздардын жарып кеткенин кездештире албадым. Урууга бөлүнүп жүрүп, кай муратка жеттик?!. Күчтүү уруу алсызына үстөмдүк кылып, басынтып, башыбыз бирикпей кокту-колотто сай-сайлап жүргөнүбүздү айтабызбы? Же, 19-кылымдагы сарыбагыш-бугу, солто-сарыбагыш болуп чабышып, кырылышканыбызга мактанабызбы? Айтор, кайсы жетишкендигибизди айтып, урууга бөлүнүү аркылуу улуттун биримдигин сактайбыз деп төш кагабыз? Кечеги эле Кокон хандыгынын тушундагы абалды эске алганда, (Фергана өрөөнүн айтпаганда да) Кетмен-Төбө, Аксыдан бери өтө албай койгон Кокон аскерлери, кыргыздарды уруу-урууга бөлүп-жаруу аркылуу басып алды эле го… Бир уруунун башчысына ат мингизип, бирине чапан жаап, бири-бирине тукуруп дегендей…
Эмне эле улут болуп уюгандын ордуна, урууга бөлүнүүнү көксөп калдык? Уруу-уруунун ураанын чакырып, курултай өткөрүү зарылбы? Бизге мындай майдаланып, бөлүнүүнүн кандай кажети бар? Ар ким өзүнүн ата-тегин, уруусун билгиси келсе, сөзсүз эле ураан чакырып, кыргыз улутун салаа-салаа кылып бөлүп-жарыш керекпи? Кыргыздын башын бириктирбей ичкилик, оң канат, сол канат, түштүк-түндүк деп бөлгөн, тымызын бир бүтүн элдин ортосуна жик салган бөтөн да, өз да шылуундардан кутулуунун жолун таппай карайлап турганда, бир муштумдай биригүүнүн ордуна, котур ташын койнуна катып, кыргыз улутунун жок болушун самагандардын чырагына май тамызып, уруунун туусунун алдында айкырык салып, майдаланып жатканыбыз кантип акылга сыйсын? Мындай жосун менен эч качан алыска бара албайбыз. Керек болсо, мамлекетибизди жоготуп алышыбыз мүмкүн. Андыктан, мамлекеттин кызыкчылыгын, бакубаттуулугун көздөгөн азаматтар уруунун эмес, кыргыз улутунун келечегин ойлоп иш жүргүзүш керек.
Биз болсо улутту урууга бөлгөн итчилигибизиди курултайдын атын жамынып жашыргыбыз келет. Бир уруунун жыйыны качан КУРУЛТАЙ аталчу эле? Болбосо, бийлик айтып жаткан "Ынтымак Курултайы" деген бар беле? Ата-бабаларыбыз Элдик Курултай өткөрүшкөн. Курултайда уруунун эмес, улуттун көйгөйү көтөрүлгөн. Нарктуулук, салттуулук, ыймандуулук, биримдик, эл-жердин бүтүндүгү тууралуу сөз болчу. Азырчы, ар ким эле чогула калып, баланча уруунун, түкүнчө уруунун курултайы, "Ынтымак Курултайы" деп эле өткөрө беришип, курултайдын кадыр-баркын түшүрүп, ашмалтайын чыгармай болушту. Натыйжада, курултайда козголчу нарктуулук, биримдик, улуттун мүдөөсү сыяктуу көйгөйлүү маселелер көз жаздымда калып, уруунун, мансаптын кызыкчылыгынын көмүскөсүндө калып жатканы өкүндүрөт.
Ааламдашуунун алкагында дүйнө элдери башка чоң улутка сиңип кетпеш үчүн өздөрүнүн нарк-насилин, каада-салтын, рухий дөөлөттөрүн, улуттук жүзүн сактап калууга жан үрөп жандалбастап жатышат. Биз тескерисинче, БУУ кыргыздарды жакынкы элүү жылда жок болуучу элдердин катарына кошуп, коңгуроо кагып жатканына карабастан, уруунун ураанын чакырып, улуттун ыркын кетирүүдөбүз. Ушинтип айтуудан башка арга жок. Дегеним, уруу ураанын чакырып, улуттун биримдигин чыңайбыз дегенге такыр көзүм жетпейт. Дастан Сарыгулов аксакал айткандай "уруучулук кыргызды аман сактап келди" дегенге ишенүү кыйын. Тескерисинче, урууга бөлүнүп, ыркы кеткен кыргыздар эчендеген жылдар мамлекеттүүлүгүн кура албай, ар коктуда буюгуп жан сактап келди го… Ырас, Дастан ага айткан уруучулук түзүлүштөгү ата-энесин, тууганын карабай таштап коюу деген көрүнүштүн болбогонун, коңшуларына болгон кайрымдуулук, боорукерлик мыкты өөрчүгөнүн моюнга алуу зарыл. Мындай жакшы касиет кыргыз элинин жок болбой сакталып келишине өбөлгө болгондур. Бирок, башы бирикпеген уруулардын улут катары мамлекет кура албастыгын тарых далилдеди го. Ошондон улам, кыргыз улуттунун келечегин ойлогон, кийинки эле Атаке, Бердике баатырлар, Ормон хан сыяктуу көсөм уруу башчылары улуттун башын бириктирүүнүн жолун издеп, баш катырып келишти го… Ошондо да башка урууларга менин уруум жетекчилик кылса деген, уруулук сезимден толук айыга алышкан эмес. Азыр деле ошондой көрүнүш өкүм сүрүүдө. Бийликтеги адамдардын кайсы уруудан, кайсы жерден экенин иликтеп, жиликтеп, кокуй баланча, түкүнчө уруу бийликти басып алыптыр деп ызы-чуу салып жиберебиз. Жалпы кыргыз улуттун бүтүндүгү экинчи орунга сүрүлүп калат. Чындыгында, ким бийликке келсе, өзүнүн жакындарын, туугандарын айланасына топтоп алат. Билим деңгээли, иш билгилик дарамети эсепке алынбайт. Тажрыйбасы мол, иштин көзүн билген билимдүүлөр ишке орношо албай калган учурлар арбын. Анан кантип, уруулук улутубуздун өркүндөп-өсүшүн камсыз кылат. Андыктан, уруунун ураанын чакырып, улутубуздун биримдигин чыңайбыз, мамлекетибизди өнүктөрөбүз деген түшүнүк азыркы заманга шайкеш келбестигин моюнга алышыбыз абзел. Дастан ага айткан уруулук түзүлүш тарыхый миссиясын аткарып бүткөн. Азыр заман, талап башка. Уруунун кызыкчылыгын көздөп майдаланбай, улуттун мүдөөсүн коргоп, мамлекетибиздин бүтүндүгүн ойлошубуз кажет.
Алмаз ТЕМИРБЕК уулу




"альфа" - спирт нового поколения!

15 января 2010 года в городе Токмок состоялось торжественное открытие нового спиртового завода "Агропищепром". На открытии присутствовал президент страны Бакиев Курманбек Салиевич, официальные лица и представители промышленного сектора.
Новый спиртовой завод оснащен самым современным высокотехнологическим оборудованием и является крупнейшим в Средней Азии. По словам директора ЗАО "Агропищепром", Токоева Скандарбек Абдымомуновича, одним из основных преимуществ нового предприятия, является то, что это первый в Центральной Азии спиртовой завод, который имеет возможность производить спирт наивысшей степени очистки "Альфа". На сегодняшний день спирт такой категории производят лишь несколько предприятий в Российской Федерации и на Украине.
Основной сферой ЗАО "Агропищепром" является выпуск высококачественного спирта "Альфа", во многом превосходящего по своим качествам спирт категории "Люкс". Главное отличие спирта категории "Альфа" - высокие органолептические свойства, вследствие многократно меньшего содержания примесей метилового спирта по сравнению с другими спиртами, что обеспечивает продукции, создаваемой на его основе, мягкий вкус, сдержанную терпкость и минимальные последствия от потребления для алкогольных напитков и медицинских препаратов.
Предприятие планирует ежегодно перерабатывать свыше 10 тысяч тонн зерна, которое закупается "Кыргызской Агропродовольственной корпорацией" у местных сельхозпроизводителей. В целом, плановая мощность завода составляет 300 000 дал в год. В будущем планируется увеличить мощность завода в 2 раза, до 600 000 дал в год, что будет способствовать увеличению экспортного потенциала ликероводочного производства страны.
По уровню технической оснащенности производственная база спиртового завода "Агропищепром" отвечает всем самым высоким требованиям. Производство полностью автоматизировано на основе программно-технического комплекса, созданного немецкой компанией "Siemens", что позволяет использовать передовые технологии и выпускать продукцию высочайшего качества. На производстве установлена новейшая система водоподготовки для получения умягченной воды со сбалансированным микроэлементным составом и автоматизированная блочно-модульная паровая котельная, предназначенная для производства технологического пара низкого давления и автономного отопления.
Аппаратурно-технологическая схема позволяет использовать технологии непрерывного брожения, вакуумной ректификации, которая гарантирует стабильное качество спирта. Помимо этого, на заводе освоен выпуск послеспиртовой барды и высокобелковых кормов для скота, что способствует решению задачи развития животноводства.
Открытие нового спиртового завода имеет большое значение для Чуйской области: это важный и показательный опыт создания современного высокотехнологичного и экологически безопасного предприятия, перерабатывающего собственные отходы производства, создающие новые рабочие места для населения и толчок к подүему алкогольной отрасли страны на новый качественный уровень.
Налаженная система сбыта, энергосберегающие технологии, грамотная кадровая политика и дальнейшая модернизация производства позволяют ЗАО "Агропищепром" уверенно двигаться вперед!